چرا ضدآفتاب اصلی ترین جزء روتین پوستی است ؟

چرا ضدآفتاب اصلی ترین جزء روتین پوستی است و قبل از تجویز نسخه های پوستی بر استفاده درست ضدآفتاب تاکید می شود؟

اشعه های آفتاب شامل نور مرئی، فروسرخ و فرابنفش (UV) هستند. اشعه فرابنفش ۷-۵ درصد از کل اشعه های خورشید که به سطح زمین جذب می شوند را تشکیل می دهد ولی عامل ۹۰-۸۰ درصد بیماری های پوستی است. انواع اشعه ی UV شامل UV_A و UV_B و UV_C هستند که UV_C جذب زمین نمی شود. از جمله عوارض نور آفتاب بر روی پوست می توان به فوتودرماتوزیس شامل افزایش رنگدانه های پوستی، اگزما و خشکی پوست، قرمزی و خارش همچنین عوارض حاد و تحت حاد شامل افزایش ضخامت پوست، التهاب و تغییرات ایمونولوژیک و عوارض مزمن شامل چین و چروک عمیق، سرطان و لکه های پوستی اشاره کرد. اشعه UV_B نفوذ کمتری در پوست داشته و عامل ایجاد سوختگی ها و سرطان های سطح پوست است، اشعه UV_A  نفوذ بیشتری در پوست داشته و چین و چروک ها، سرطان ها و مشکلات عمقی را ایجاد می کند.

UV index  شاخصه میزان اشعه فرابنفش در هر منطقه جغرافیایی می باشد که عددی بین ۱۱-۱ است.

متاسفانه این شاخص در منطقه ی مدیترانه و محل زندگی ما ۸-۷ است که عدد بالا و قابل توجهی ست که نشان دهنده ی لزوم استفاده از ضدآفتاب می باشد.

افراد دارای موی روشن، چشم های روشن و پوست روشن، نوع پوست ضعیف تری داشته و بیشتر در معرض مشکلات پوستی هستند، همچنین افرادی که مستعد آفتاب سوختگی و تاول های پوستی ناشی از آفتاب هستند، افرادی که لکه ها و خال های پوستی زیادی دارند و یا سابقه خانوادگی سرطان های پوستی را دارند بیشتر در معرض خطر بوده و نیاز به محافظت بیشتری دارند؛ همچنین مصرف برخی داروها مانند ناپروکسن، تتراسایکلین ها، فلوروکینولون ها از جمله سیپروفلوکساسین باعث حساسیت بیشتر پوست به نور آفتاب شده و باید در دوره ی درمان محافظت بیشتری در برابر آفتاب صورت بگیرد.

ضدآفتاب ها انواع فیزیکی، شیمیایی و فیزیکی-شیمیایی را دارند. ضدآفتاب های فیزیکی از زینک اکساید یا تیتانیوم اکساید تشکیل شده، مانع جذب اشعه UV در پوست می شود و بیشتر در افرادی که پوست حساسی دارند، افراد با مشکلات پوستی مانند روزاسه، خانم های باردار و کودکان توصیه می شود. ضدآفتاب شیمیایی ترکیباتی ماننداکسی بنزن و یاآووبنزن دارد و اشعه UV را جذب کرده و به صورت گرما نشر می دهد و ضدآفتاب فیزیکی - شیمیایی ترکیب دو نوع فوق الذکر بوده و هر دو روش حفاظتی را دارا می باشد. ضدآفتاب مناسب از لحاظ فیزیک و شیمیایی باید ضدآب، بدون بو با ویسکوزیته پایین، پخش خوب و ایجاد ظاهرمناسب روی پوست، بافت پایدار، سازگار با فرآورده‌های آرایشی، بدون ایجاد حساسیت، التهاب، جوش و تحریکات پوستی باشد. SPF (فاکتور محافظت در برابر UV_B) حداقل ۳۰ به بالا داشته و PA (فاکتور محافظت در برابر UV_A) به صورت +++PA و یا ++++PA داشته باشد و یا روی آن broad-spectrum (حفاظت در برابر UV_A و UV_B) ذکرشده باشد.

ضدآفتاب ها به حالت های مختلف مانند ژل، کرم، لوسیون، اسپری، ژل-کرم، فلوئید و استیک وجود دارند که امروزه حالت فلوئید به دلیل ویسکوزیته کمتر و روانی بیشتر، پخش بهتر روی پوست، ظاهر بهتر بدون ایجاد رد سفیدی و  همچنین براقیت کمتر روی پوست از محبوبیت بالایی برخوردار می باشد.

ضدآفتاب های رنگی و بی رنگ اگر به میزان مناسب استفاده شوند تفاوتی از نظر میزان اثرگذاری ندارند و استفاده از هرکدام از آن ها بلامانع است.

نحوه ی صحیح مصرف ضدآفتاب، حداقل ۲۰ دقیقه قبل از قرارگرفتن در معرض نور آفتاب می باشد و باید هر ۴-۲ ساعت تمدید شود همچنین در صورت تعریق زیاد و یا فعالیت هایی مانند شنا نیاز به تمدید هر یک ساعت می باشد؛ توصیه می شود که در کنار ضدآفتاب از روش های دیگری مانند کلاه نقاب دار، لوازم آرایشی با خاصیت ضدآفتاب هم استفاده شود.