دسته‌بندی AWaRe سازمان جهانی بهداشت (WHO) و اهداف درصدی آن سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سال ۲۰۱۷ طبقه‌بندی AWaRe را برای کمک به مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک و مبارزه با مقاومت میکروبی معرفی کرد. این طبقه‌بندی تمام آنتی‌بیوتیک‌های موجود در فهرست داروهای ضروری WHO را به سه گروه اصلی تقسیم می‌کند:
گروه Access (اکسس – سبز)
آنتی‌بیوتیک‌های خط اول و خط دوم که معمولاً اثربخشی بالا، عوارض کم و احتمال کمتری برای ایجاد مقاومت دارند.
مثال: آموکسی‌سیلین، آموکسی‌سیلین-کلاوولانات، جنتامایسین، دوکسی‌سایکلین، نیتروفورانتوئین و...
گروه Watch (واچ – زرد) آنتی‌بیوتیک‌هایی که اثربخشی خوبی دارند اما خطر بالاتری برای ایجاد مقاومت میکروبی دارند یا گران‌تر هستند؛بنابراین باید با احتیاط و فقط در موارد خاص تجویز شوند و تحت نظارت دقیق مصرف شوند.
مثال: سفالوسپورین‌های نسل سوم و چهارم، ماکرولیدها، کینولون‌ها، وانکومایسین خوراکی، مرونم و...
گروه Reserve (ریزرو – قرمز) آنتی‌بیوتیک‌های «آخرین راه‌حل» که فقط زمانی باید استفاده شوند که تمام گزینه‌های دیگر شکست خورده باشند. این داروها باید به شدت محافظت شوند تا اثربخشی‌شان در برابر عفونت‌های بسیار مقاوم حفظ شود.
مثال: کلیستین، سفپیم-تازوباکتام، فوسفومایسین وریدی، لینزولید، داروهای جدید مثل پلازومایسین و...
اهداف درصدی توصیه‌شده توسط WHO تا سال ۲۰۳۰ سازمان جهانی بهداشت برای ارزیابی وضعیت مصرف آنتی‌بیوتیک در کشورها، شاخص زیر را تعریف کرده است:
حداقل ۶۰٪ از کل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها (بر اساس DDD یا تعداد بسته) باید از گروه Access باشد. (هرچه این درصد بالاتر باشد، نشان‌دهنده مصرف منطقی‌تر و پایدارتر است. کشورهای پیشرفته گاهی به ۷۰–۸۰٪ هم می‌رسند.)
سهم گروه Watch باید تا حد ممکن کاهش یابد (ترجیحاً زیر ۳۰–۳۵٪). افزایش بیش از حد این گروه، علامت هشدار برای مصرف غیرمنطقی و خطر بالای مقاومت است.
گروه Reserve باید کمتر از ۲٪ کل مصرف باشد. مصرف بالای ریزرو نشان‌دهنده شیوع عفونت‌های بسیار مقاوم یا تجویز غیرضروری این داروهای گران‌قیمت و حیاتی است. این اهداف به عنوان معیار اصلی در برنامه‌های ملی اقدام علیه مقاومت میکروبی (National Action Plan) و گزارش‌های سالانه WHO (GLASS و گزارش AWaRe) استفاده می‌شود و کشورها موظف هستند هر سال درصد مصرف خود را در هر گروه گزارش دهند و برنامه‌ای برای نزدیک شدن به هدف «حداقل ۶۰٪ اکسس» داشته باشند.
فایل پیوست: لیست به‌روز شده AWaRe سازمان جهانی بهداشت سال ۲۰۲۵ (WHO AWaRe Classification 2025) به این مطلب پیوست شده است.
با رعایت این نسبت‌ها، نه تنها مقاومت میکروبی کاهش می‌یابد، بلکه دسترسی بیماران به درمان‌های مؤثر و ارزان نیز حفظ می‌شود.