پویش ملی "داروزباله نیست" جهت استفاده داروخانه‌های منتخب
گاهی اوقات ممکن است بیماران پس از دریافت داروی خود از داروخانه، به دلایل مختلفی داروی خود را مصرف نکنند و این داروها به صورت ضایعات دارویی در منزل باقی بماند. از جمله این دلایل که منجر به عدم مصرف دارو توسط بیمار می شود، می توان به این موارد اشاره کرد: بروز حساسیت دارویی بـه خـاطر عـدم تحمــل دارو، تغییــر شکل و دوز و یا حتی قطع دارو توسط پزشک معالج، قطع مصرف دارو به صورت خودسرانه توسط بیمار و یا عدم دنبال کردن رژیم دارویی، منقضی شدن تاریخ مصرف دارو و ...
وجود داروهای مصرف نشده و تاریخ گذشته در منزل، از یک سو بروز مسمومیت دارویی را در اعضای خانواده خصوصا کودکان و افراد سالمند افزایش می دهد و از سوی دیگر دور ریختن این داروها از طریق فاضلاب و روشهای غیر ایمن، منجر به بروز آلودگی های زیست محیطی و بروز خطر برای جانوران خواهد شد. بنابراین جمع آوری و دفع صحیح و امحای ضایعات دارویی امری ضروری می‌باشد. به رغم آموزش‌هایی که همه ساله پیش از آغاز نوروز توسط سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور انجام می شود، عموم مردم اطلاعات اندکی از نحوه مدیریت دفع و امحاء پسماند داروها دارند و سالیانه مقادیر زیادی از داروها و به ویژه داروهای آنتی بیوتیک و مسکن های مخدر، هورمون ها و ... به محیط زیست وارد می‌شود. در سال جاری مقرر شده است تا پویش "دارو زباله نیست" به صورت آزمونه (پایلوت) به مدت یک ماه با همکاری داروخانه های منتخب برگزار گردد تا از این طریق، داروهای باقیمانده و بلا استفاده در منازل توسط داروخانه جمع آوری و به روش صحیح امحا گردد.
نکاتی که همکاران شاغل در داروخانه های منتخب در اجرای پویش دارو زباله نیست، می بایست از آن اطلاع داشته باشند به شرح ذیل می باشد:
1-مسئول فنی داروخانه مسئولیت های ذیل را برعهده دارد:
نظارت بر اجرای پویش، دریافت کیسه و سطل مخصوص جمع آوری دارو، دریافت نشانگر پویش داروخانه همکار و نصب آن در معرض دید عموم، دریافت پسماندهای دارویی از عموم مردم و انتقال آن به کیسه داخل سطل مخصوص، پلمپ کردن کیسه های تکمیل شده و تحویل آن بر اساس شماره پلمپ درب کیسه ها به شرکت جمع آوری داروها، توجه شود که فقط داروهای منازل می بایست به کیسه ها و سطل های جمع آوری دارو منتقل شود و داروخانه مجاز نیست ضایعات دارویی داروخانه را وارد کیسه ها نماید.
2- شرکت‌های پخش داروهای انسانی موارد ذیل را به داروخانه های همکار در پویش، تحویل داده خواهند داد:
کیسه مخصوص جمع آوری دارو، سطل مخصوص قرار دادن کیسه های دارو، نشانگر داروخانه های همکار، پلمپ شماره دار جهت بستن درب کیسه ها
3- دو عدد سطل زباله جمع‌آوری دارو به داروخانه‌ها تحویل داده خواهد شد که یکی از آنها برای "پسماند فرآورده‌های دارویی مایع" مانند فرآورده هایی که حاوی شیشه هستند(شربت، سوسپانسیون، آمپول، محلول تزریقی حجیم) و دیگری برای "پسماند فرآورده‌های دارویی جامد" مانند قرص و کپسول (فاقد شیشه) می باشدکه بر روی هر سطل برچسب مربوط به همان نوع پسماند چسبانده شده است.
4- سطل‌ها در قسمتی که مسئول فنی داروخانه‌ها حضور دارند قرار داده شود و عموم مردم پسماندهای دارویی خود را تحویل مسئول فنی داروخانه بدهند.
5- تعدادی کیسه جمع‌آوری داروها تحویل داروخانه‌ها داده خواهد شد که این کیسه ها در هر سطل زباله قرار داده خواهد شد. (توضیح آنکه داروخانه مجاز نمی باشد از کیسه ها برای موارد دیگر غیر از جمع آوری داروهای منازل استفاده کند)
6- تعدادی پلمپ شماره‌دار، تحویل داروخانه‌ها داده خواهد شد که هنگام دریافت کیسه ها توسط داروخانه و همچنین هنگام تحویل کیسه ها به شرکت پخش، شماره آنها یادداشت و ثبت خواهد شد.
7- بعد از پر شدن کیسه‌های جمع‌آوری داروهای هر سطل، این کیسه‌ها می بایست توسط مسئول فنی داروخانه‌ها با پلمپ‌های شماره‌دار پلمپ و کیسه جدیدی در سطل زباله قرار داده شود.
8- کیسه‌های جمع‌آوری شده در داروخانه، توسط شرکت پخش، جمع آوری و به محل انبارش منتقل می شود.
9- در انتهای اجرای پویش، داروخانه‌ها موارد دریافت شده مربوط به پویش اعم از دو عدد سطل زباله، کیسه‌های جمع‌آوری داروهای باقی مانده و پلمپ‌های شماره‌دار را به شرکت‌های پخش تحویل خواهند داد.
از همکاری شما سپاسگزاریم
دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده ای سلامت
سازمان غذا و دارو