سه شنبه های غذا و دارو

داروهای موثر بر تیروئید

بسیاری از بیمارانی که عملکرد تیروئید آن­ها ارزیابی می­شود، برای انواع بیماری­های غیرتیروئیدی نیز دارو مصرف می­کنند.

در نتیجه پزشکان باید از تداخلات بین داروهای مختلف و عملکرد تیروئید آگاه باشند.

سنتز تیروئید و ترشح T4 و T3 تحت تأثیر هورمون محرک تیروئید (TSH) می­باشد. داروها می‌توانند بر تولید، انتقال و متابولیسم این هورمون­ها در بدن تأثیر بگذارند و موجب بروز کم کاری یا پرکاری تیروئید و یا اختلال در تست های تیروئیدی شوند.

داروهای موثر در بروز کم­ کاری تیروئید

داروها با مکانیسم های متفاوتی موجب بروز کم کاری در تیروئید میشوند.

• گروهی از آن­ها  موجب مهار در سنتز و تولید هورموهای تیروئیدی می­شوند   ⇐    تیونامیدها، لیتیم، پرکلرات، آمینوگلوتتمید، تالیدوماید، اکسپکتورانت­ها (گایافنزین)، داروهای حاوی ید (آمیودارون)           
• گروهی از آن­ها در جذب T4تداخل ایجاد می­کنند و موجب کاهش جذب آن می­شوند   ⇐  کلستیرامین، کلستیپول، کلسولام، آلومینیوم هیدروکساید، سوکرالفیت، آهن سولفات، کلستیرامین، کلسیم کربنات، رالوکسیفن، امپرازول و لنزوپرازول در جذب T4 تداخل ایجاد میکنند. رعایت فاصله زمانی بین مصرف این داروها و داروهای تیروئید حائز اهمیت است.
• برخی از داروهای موثر در اختلالات سیستم ایمنی میتوانند موجب بروز کم­کاری یا پرکاری در تیروئید شوند   ⇐ اینترفرون آلفا، اینترلوکین-2، ایپیلیمومب، آلمتوزومب، پمبرولیزومب، نیولومب
• گروهی از داروها باعث سرکوب TSHمی­شوند    ⇐   دوپامین، دوبوتامین و گلوکوکورتیکوئیدها
• مهارکننده‌های تیروزین کیناز می‌توانند باعث التهاب در غده تیروئید و بروز کم کاری تیروئید شوند مانند   ⇐    سونیتینیب وهمچنین مهارکننده‌های ایست بازرسی مانندپمبرولیزوماب 

داروهای موثر در بروز پرکاری تیروئید

• برخی از داروها از طریق افزایش سنتز یا ترشح هورمون های تیروئیدی موجب بروز پرکاری در تیروئید می­شوند مانند   ⇐    آیوداین و آمیودارون
• برخی از داروهای موثر در اختلالات سیستم ایمنی میتوانند موجب پرکاری در تیروئید شوند  ⇐  اینترفرون آلفا، اینترلوکین-2، ایپیلیمومب، آلمتوزومب، پمبرولیزومب، نیولومب

داروهای  موثر در اختلال در تست های تیروئیدی

• برخی از داروها میزان پروتئین‌های ناقل T3 و T4(TBG) را تحت تاثیر قرار می­دهند: برخی از آن­ها موجب کاهش غلظت  TBGمی­شوند از جمله ⇐  آندروژن­ها، دانازول، گلوکوکورتیکوئیدها، نیاسین آهسته رهش و ال آسپارژیناز

• برخی از داروها نیز موجب افزایش غلظت TBG شود از جمله  ⇐  استروژن، تاموکسیفن، رالوکسیفن، متادون، 5-فلورواوراسیل، کلوفیبرات
• گروهی دیگر از داروها با اتصال به TBG موجب کاهش T4 متصل به گلوبولین می­شوند مانند  ⇐  سالیسیلات­ها، فوروزماید، هپارین و برخی از ضد دردهای غیر استروئیدی از جمله مفنامیک اسید  
• برخی داروها موجب افزایش متابولیسم هورومون های تیروئیدی می­شوند از جمله  ⇐  کاربامازپین، ریفامپین و فنوباربیتال
• برخی از داروها موجب اختلال در تبدیلT4  به T3 میشوند مانند  ⇐   پروپرانولول، پروپیل تیواوراسیل، گلوکوکورتیکوئیدها، آمیودارون و مواد حاجب

منابع:

Up to Date -